Model TL-WR1043ND zdobył zainteresowanie szerokiego grona użytkowników, głównie z racji niezłych parametrów technicznych i dobrej (w sensie niskiej) ceny. TP-Link ostatnio wprowadził do sprzedaży nowe modele, oznaczone symbolami TL-WDR3600, TL-WDR4300 i TL-WDR4310. Ponieważ większość użytkowników zdążyła już poznać te urządzenia, opis wykonałem nieco w innej formie niż zazwyczaj.
TP-LINK TL-WDR4300 TP-LINK TL-WDR3600Czym się różni 3600 od 4300 czy 4310?Model 4310 przeznaczony jest na rynek azjatycki zaś 4300 na nasz rynek europejski. Obecnie wersje tych dwóch urządzeń dostępne w sprzedaży są identyczne. Model 3600 różni się tylko zastosowanym układem radiowym 5GHz (ten od 2.4GH jest identyczny, dwustrumieniowy) i został pozbawiony jednej anteny. Więc jeżeli ktoś nie korzysta z częstotliwości 5GHz to nie zyska nic kupując model 4300/4310.
Niewielkie różnice są też w oryginalnym oprogramowaniu (brak niektórych opcji dla jednego lub drugiego modelu jak QoS - Prioritizing programs / ports czy USB webcam server)
Jakie parametry techniczne mają te modele?- CPU: Atheros AR9344 560MHz
- Flash: 8MB
- RAM: 128MB
- switch: AR8327N, 5x 10/100/1000Mbps
- 2x USB 2.0
- jeden przycisk power (sprzętowy wyłącznik)
- jeden przełącznik wifi
- jeden przycisk o nazwie WPS/Reset
- układ radiowy AR9341, 2.4GHz (2x2), 300Mbps
- układ radiowy AR9582, 5GHz (2x2) - dla modelu TL-WDR3600, 300Mbps
- dwie anteny dookólne - dla modelu TL-WDR3600
- układ radiowy AR9580, 5GHz (3x3) - dla modelu TL-WDR4300/4310, 450Mbps
- trzy anteny dookólne - dla modelu TL-WDR4300/4310
Czyli zamiast dwustrumieniowego układu w 3600 zamontowano trzystrumieniowy w 4300/4310, pozwalający na uzyskanie większej przepustowości w paśmie 5GHz .
Jaka jest czułość radia?Dla TL-WDR3600:
270M_2.4G: -70dBm
195M_2.4G: -71dBm
130M_2.4G: -74dBm
54M_2.4G: -79dBm
6M_2.4G: -94dBm
Dla porównania - TL-WR1043ND:
270M: -68dBm@10% PER
130M: -68dBm@10% PER
108M: -68dBm@10% PER
54M: -68dBm@10% PER
6M: -88dBm@10% PER
(dane producenta)
Co można powiedzieć o urządzeniu?Szybszy procesor, czterokrotnie więcej pamięci RAM niż w modelu WR1043ND, dwa fizyczne porty USB 2.0.
TP-Link wprowadził inny wygląd obudowy w tych modelach. Wykonana jest z czarnego plastiku, natychmiast zbierającego kurz i odciski palców. Sama obudowa nie posiada też z przodu żadnych przycisków. Diody LED są koloru niebieskiego. Z tyłu urządzenia znajdziemy m.in. dwa złącza USB, dwie zielone diody LED sygnalizujące pracę tych złącz (sterowane programowo), fizyczny wyłącznik zasilania oraz przełącznik WiFi (podłączony pod gpio, do oprogramowania). Sama obudowa jest lekka, płaska i dość długa.
Wewnętrzne wszystkie porty ethernet są jednym interfejsem, podzielonym logicznie (vlany) na jeden port WAN i cztery porty LAN. Układy radiowe pracują niezależnie od siebie. Porty USB widoczne są jako jeden wbudowany HUB dwuportowy.
Jaka jest wydajność routera?Procesor pochodzi z innej rodziny układów, jest po prostu nowszą technologicznie jednostką. Ma większą częstotliwość pracy, a to z kolei przekłada się bezpośrednio na większe możliwości obliczeniowe, co potwierdzają zwykłe testy. Wydajność przełącznika porównywalna jest z routerem Asusa RT-N66U i wynosi ok 800Mbps (patrz dalsze uwagi).
Jak jest wydajność USB?Testy przeprowadzone tak samo jak w innych przypadkach (odczyt z dysku ext2 zasilanego tylko z USB, przez ftp anonimowe pliku kilku gigabajtowego) wykazały stałą prędkość odczytu wynoszącą ok 13-14MB/s. Więc więcej niż modelu TL-LINKA TL-WR1043ND, trochę mniej niż modelu Netgear WNDR3700v2 (który ma większe o 120MHz taktowanie procesora).
Należy zauważyć, że dołączony zasilacz ma wydajność tylko 1.5A. Dla niektórych zastosowań (podłączony jednocześnie wymagający modem 3G oraz dysk zasilany z USB) mogą pojawić się problemy z dostarczeniem odpowiedniej mocy.
Jakie jest zużycie energii?Dość małe, ok 4W po uruchomieniu. Z włączonym WiFi, podłączonym kablem Ethernet wzrasta do ok 5.5W, co i tak jest stosunkowo niewielką wartością. Mimo braku wewnętrznych radiatorów urządzenie nie grzeje się zbytnio, przynajmniej w sposób znacząco odczuwalny dla użytkownika.
Czy można podłączyć modem 3G?Na oryginalnym oprogramowaniu - nie. Oferowane są podobne możliwości jak w modelu WR1043ND - ftp, media serwer, drukarka. Nie przewidziano możliwości podłączenia modemu. Na alternatywnym - tak.
Czy można wgrać alternatywne oprogramowanie?Oczywiście. Router jest wspierany przez DD-WRT (dostępne są buildy Brainslayera) oraz OpenWrt, zarówno przez wersję rozwojową (trunk) jak i pretendenta do wersji stabilnej (Attitude Adjustment). Tym samym dostępne jest także Gargoyle.
Cena?Model TL-WDR3600 kosztuje ok 220zł (połowa listopada 2012r.).
Gdzie jest haczyk?Zawsze jakiś jest. Tym razem jest to przełącznik sieciowy Atherosa, AR8327N. W oryginalnym oprogramowaniu domyślnie włączona jest opcja Hardware NAT (HNAT) pozwalająca na sprzętowe wsparcie funkcji routujących i tym samym uzyskanie wysokich transferów z wykorzystaniem tego przełącznika ( wg przeprowadzonych testów transfer WAN-LAN to ok 800Mbps, szczytowo ok 1.2Gbps). Wyłączenie tej funkcji powoduje spadek przepustowości do ok 380-420Mbps. OpenWrt na chwilę obecną nie zawiera kodu odpowiedzialnego za sprzętowe wsparcie HNAT, więc nie uzyska się więcej niż podany limit. Sytuacja może się zmienić z biegiem czasu, ponieważ coraz więcej urządzeń posiada ten chip przełącznika i w miarę jego poznawania mogą pojawić się odpowiednie poprawki.
Na pocieszenie można powiedzieć, że identyczna sytuacja jest np. w routerze Asusa RT-N66U, w którym np. włączenie QoS w oryginalnym oprogramowaniu powoduje wyłącznie HNAT.