Dysk bezprzewodowy
Ostatnia zmiana: 2015-02-27 22:46

Na rynku dostępne są urządzenia które można określić mianem bezprzewodowych dysków - mobilne urządzenia, z własną baterią i wbudowanym nośnikiem danych, umożliwiające udostępnianie danych w jeden ze standardowych sposobów. Wśród nich można wymienić Kingston Wi-Drive czy Seagate GoFlex Satellite. Ponieważ z technicznego punktu widzenia "zwykły" router może pełnić taką samą rolę - celem projektu jest stworzenie podobnego rozwiązania z wykorzystaniem OpenWrt. Przeznaczeniem projektu jest wykorzystanie go jako miejsce składowania danych (dokumenty, muzyka, multimedia) dla urządzeń o ograniczonej przestrzeni lub pozbawionych możliwości rozszerzenie jej - takich jak telefony czy niektóre tablety. Zasada działania takiego urządzenia jest prosta - włączamy go, podłączamy dowolny nośnik na USB (pendrive, dysk), wyszukujemy na tablecie i podłączamy się do sieci bezprzewodowej którą emituje dysk bezprzewodowy. Po podłączeniu mamy możliwość skorzystania z zasobów nośnika przy pomocy strony www lub przez "otocznie sieciowe" (co umożliwia np. oglądanie materiałów multimedialnych bez potrzeby pobierania zawartości do pamięci tabletu).

Możliwości

Podstawowym elementem tego projektu będzie router z wbudowaną własną baterią - w tym przypadku będzie wykorzystany TP-LINK TL-MR3040 (może być także jego odpowiednik TL-MR11U). Oprogramowanie zostało zrealizowane na podstawie OpenWrt w wersji Attitude Adjustment, z modyfikacjami umożliwiającymi realizacją założeń projektu.

W chwili obecnej projekt umożliwia:

  • bezprzewodowy dostęp do urządzenia przy wykorzystaniu Wi-Fi
W urządzeniu pracuje serwer DHCP, który odpowiada za nadanie adresu IP podłączonym urządzeniom.

  • prezentację podłączonych dysków na stronie www
Informacje o podłączonych dyskach prezentowane są w postaci czytelnej strony www, umożliwiającej zapoznanie się z wykorzystaną pojemnością dysku. Umożliwia ona także przeglądanie i pobieranie zgromadzonych plików na nośniku.

  • udostępnianie zawartości dysków przy pomocy "Otoczenia sieciowego"
Na routerze uruchomiona jest samba, umożliwiając dostęp do zgromadzonych danych przy pomocy tego popularnego protokołu sieciowego (CIFS). Podłączony nośnik automatycznie jest widoczny jako nowy zasób w otoczeniu sieciowym. Dzięki temu możliwe jest odczytywanie i zapisywanie danych na urządzeniu przy pomocy np. managerów plików.

  • udostępnianie zawartości dysków przy pomocy ftp
Uruchomiony jest jakże serwer FTP w trybie zapis-odczyt dla użytkownika anonimowego.

  • praca urządzenia jako router mobilny
Po dołączeniu modemu USB i podaniu pinu możliwe jest wykorzystanie zarówno karty pamięci jak również połączenia internetowego, dzięki czemu urządzenie staje się pełnoprawnym routerem MiFi. Można także wykorzystać złącze ethernet aby podłączyć urządzenie do istniejącej sieci przewodowej.

Projekt obsługuje nośniki z systemem plików Ext2, Ext3, Ext4, FAT16/32 i NTFS. Nośniki po podłączeniu są automatycznie montowanie i udostępniane dla użytkowników. Obsługiwane są zwykłe pendrive, czytniki kart pamięci, dyski połączane bezpośrednio do routera lub przez koncentrator USB.

Domyślne ustawienia urządzenia:
- nazwa ssid: dysk
- szyfrowanie: wpa2/aes, domyślne hasło: 1234567890

Przytrzymanie przycisku reset powyżej 10s powoduje przywrócenie ustawień domyślnych.

Interfejs graficzny został zrealizowany przy użyciu zestawu jQuery/jQuery Mobile, powinien więc działać na większości platform mobilnych. GUI zostało zoptymalizowane do pracy z ekranami o małej rozdzielczości (telefony, tablety), a wykorzystane dużych elementów sterujących umożliwia bezproblemową obsługę strony przy pomocy paneli dotykowych. Brak jest w nim także zaawansowanych funkcji ustawień i rozbudowanego menu - przedstawione opcje są wymaganym minimum do sprawnego działania projektu. Testowany był na telefonach i tabletach z różnymi wersjami systemu Android (od 2.1 do 4.1).

Działanie systemu

Po uruchomieniu, do urządzenia można podłączyć się wykorzystując sieć bezprzewodową (domyślna nazwa: dysk, hasło: 1234567890). Po uruchomieniu przeglądarki i wpisaniu nazwy urządzenia (http://dysk) w przeglądarce internetowej powinna ukazać się lista zamontowanych nośników:

image image

Jeżeli używamy huba usb lub dysk został podzielony na kilka partycji, w widoku będzie dostępna lista wszystkich podłączonych i zamontowanych automatycznie partycji. Prezentowana jest informacja o nazwie podłączonego nośnika, jego całkowitej pojemności, procentowe wykorzystanie i ilość wolnego miejsca. Prosty wykres zajętości pozwala na wizualne zapoznanie się z wykorzystaniem przestrzeni.
Kliknięcie na jedną z nazw dysku przedstawi w osobnym oknie listę plików, które można następnie pobrać. Przycisk Odśwież służy do aktualizacji listy dostępnych nośników.
Jeżeli dyski nie zostaną automatycznie wykryte i zamontowane system poinformuje o tym stosownym komunikatem:

image

Projekt został także wyposażony w możliwość zmiany podstawowych parametrów systemu: zabezpieczeń sieci bezprzewodowej, podanie kodu PIN do połączenia modemowego oraz włączenie i wyłączenie zasilania portu USB. Odbywa się to przez wybranie przycisku Ustawienia na głównym ekranie. Powrót do listy dostępnych nośników można zrealizować wybierając przycisk Wróć.

Obecnie lista opcji obejmuje trzy pozycje, rozwijane przez wybór tytułu:

  • Wi-Fi
image image

Parametry sieci bezprzewodowej obejmują możliwość zmiany nazwy sieci (SSID - nazwa rozgłaszana przez urządzenie) oraz hasła do sieci (kodowanie domyślnie zawsze zostaje WPA2/AES). Wprowadzone hasło musi być co najmniej 8 znakowe.


  • Połączenie z internetem
Możliwość zdefiniowania jako "Brak", "Port ethernet" lub "Modem 3G/LTE". Wybór "Port ethernet" jako źródła automatycznie ustawia protokół dhcp na interfejsie sieciowym.

image image

Modem przyłączony do złącza usb jest automatycznie rozpoznawany. Może być wymagane podanie kodu PIN do karty SIM. Dodatkowy przycisk umożliwia zapoznanie się z informacjami o stanie modemu i połączenia.


  • Zarządzenie energią
image

Wyłącznie opcji powoduje odcięcie zasilania na porcie USB. Skutkuje to brakiem dostępu do podłączonego nośnika lub modemu, ale pozwala zaoszczędzić energię która może być wykorzystania do dłuższego działania urządzenia Może sprawdzić się w przypadkach, kiedy fizyczny dostęp do urządzenia jest utrudniony a chcemy maksymalnie wydłużyć czas jego działania. Działa to tylko na wybranych modelach routerów.

Niezależnie od prezentowanej zawartości przez stronę www możliwe jest uzyskanie dostępu do danych przez "Otoczenie sieciowe" (protokół SMB/CIFS). Domyślna grupa robocza to WORKGROUP, urządzenie ma nazwę dysk, natomiast nazwy udostępnionych zasobów zależą od nazw podłączonych nośników.


  • Aktualizacja firmware
image

Należy wskazać plik i wybrać przycisk aktualizacji. W ten sposób można wgrać nową wersje, openwrt lub gargoyle (plik z sysupgrade w nazwie), a także oryginalny plik firmware.
Uwaga: po przesłaniu pliku znika wskaźnik postępu, system jest wtedy aktualizowany. Nie wolno wyłączać w tym czasie urządzenia aż do jego samodzielnego restartu!


Inne uwagi:
- wprowadzona nazwa w przeglądarce musi być podana jako http://dysk. Wpisane samego dysk najczęściej przeglądarka zinterpretuje jako próbę wyszukania w google hasła "dysk" zamiast poszukać urządzenia o takiej nazwie. To właściwość samych przeglądarek internetowych i nie ma nic wspólnego w projektem.
- zmiana nazwy Wi-Fi lub hasła oznacza konieczność ponownego połączenia z urządzeniem uwzględniając nowe parametry połączenia.
- wykresy kołowe nie działają w IE.

Instalacja

W oryginalnym firmware TP-Link, w menu "System Tools" należy wybrać opcję "Firmware upgrade". Następnie wybrać plik z factory w nazwie i przeprowadzić normalny proces aktualizacji.

Firmware dla wybranych routerów można podbierać z adresu: http://dl.eko.one.pl/projekty/dyskbezprzewodowy/

Instalacja innego oprogramowania

- zalogować się do routera przy pomocy telnetu (adres: 192.168.1.1)
- ustawić hasło przy pomocy polecenia passwd
- uruchomić program winscp i zalogować się do komputera (adres: 192.168.1.1, użytkownik: root, hasło: takie jak podano wcześniej, protokół: SCP)
- przesłać do routera do katalogu /tmp plik z nową wersją firmware
- w winscp nacisnąć Ctrl-T (konsola) i wprowadzić polecenie


    sysupgrade -n /tmp/nazwa_pliku_firmware

Zmiany w projekcie

  • 2013.02.07
Dodano możliwość aktualizacji firmware z poziomu GUI

  • 2013.02.06
Dodanie prostego serwera ftp udostępniającego wszystkie podłączone nośniki anonimowo

  • 2012.10.12
Dodanie możliwości wyboru źródła internetu: brak, port ethernet lub modem 3G/LTE

  • 2012.09.29
Dodanie wyświetlania informacji o modemie USB

  • 2012.09.21
Ponieważ można ten projekt zainstalować też na innych typach routerów, dodana została opcja blokowania wyłączenia USB dla urządzeń nie posiadających tej funkcjonalności.

  • 2012.09.13
Dodanie zakładki umożliwiającej wyłączenie zasilania portu USB.

  • 2012.09.12
Do projektu została dodana możliwość podłączenia modemu 3G. Domyślnie ustawiony jest port /dev/ttyUSB0 (dzięki czemu wszystkie popularne modemy Huawei powinny działać bez większych problemów), uaktywniona jest funkcja AutoAPN, czyli automatyczne ustawianie APN. Kod pin można wprowadzić w gui. Wystarczy modem podłączyć i automatycznie zostanie nawiązane połączenie. Karta uSD obecna w modemie będzie normalnie dostępna wg założeń projektu. W standardzie dodany jest także automat który pilnuje połączenia i nawiązuje je ponownie jeżeli nie ma odpowiedzi z modemu .

  • 2012.09.08
Dodanie podstrony z ustawieniami Wi-Fi.

  • 2012.09.05
Start projektu. Utworzenie podstawowej strony wyświetlającej informacje o podłączonych dyskach, udostępnianie danych przez sambę i przez www.